Co to jest NLP?
Mówiąc najkrócej - NLP (neurolingwistyczne programowanie) to po prostu metoda – zbiór zasad i narzędzi pomocnych w uczeniu się, rozumieniu naszych procesów myślowych, w dokonywaniu zmian, a także w komunikacji międzyludzkiej.
Z NLP korzystać możemy w takich obszarach, jak:
- Rozwój – uczenie się nowych kompetencji, wydobywanie swoich talentów, podnoszenie własnej skuteczności w ważnych dla nas dziedzinach życia prywatnego i zawodowego.
- Terapia – pozbycie się tego, co uważamy za ograniczenie w naszym myśleniu i działaniu (a co za tym idzie – także w otaczającym nas świecie), zmiana niepożądanych zachowań i budowanie dobrych nawyków, budowanie poprawnej samooceny.
- Budowanie relacji z innymi ludźmi – lepsze zrozumienie innych, ich potrzeb i motywacji, a także taka umiejętność komunikowania się, aby inni nas lepiej rozumieli.
Metoda NLP, stosowana umiejętnie i ze zrozumieniem, jest niezwykle skuteczna. Jej skuteczność wynika z tego, że jest bardzo przyjazna – proponuje takie sposoby i narzędzia uczenia się, które są zgodne naturą naszego umysłu.
Przy czym, wbrew niektórym stereotypom, metoda NLP, stosowana zgodnie ze swoimi założeniami, kładzie duży nacisk na konsekwencje etyczne wprowadzanych zmian – uczy zwracać uwagę na to, by zmiany, które wprowadzamy przy użyciu jej narzędzi były zgodne z naszym systemem wartości i dobre zarówno dla nas, jak i dla ludzi z naszego otoczenia.
Co daje NLP?
- Daje praktyczną wiedzę o tym, jak „działa” ludzki umysł i jak nasze sposoby myślenia – organizowania informacji – wpływają na nasze zachowania i rezultaty, które uzyskujemy. Pozwala lepiej poznać siebie i zrozumieć, jak funkcjonują inni ludzie. Uczy też, jak zmieniać nasze nawykowe sposoby myślenia i działania wtedy, gdy jest to dla nas korzystne.
- Bada, w jaki sposób działają Ci, którzy odnoszą szczególne sukcesy w życiu zawodowym i prywatnym, i jak nauczyć podobnych sposobów działania inne osoby, aby mogły uzyskiwać równie dobre wyniki.
- Uczy, jak możemy z tej wiedzy korzystać - dostarcza konkretnych metod i narzędzi użytecznych zarówno w kontekście osobistym, jak i w pracy zawodowej. Trening NLP rozwija takie kompetencje jak: skuteczność, umiejętność zarządzania własną motywacją, poprawna samoocena, rozumienie i umiejętność panowania nad swoimi stanami wewnętrznymi, a także umiejętności interpersonalne.
- NLP korzysta z wielu użytecznych technik i narzędzi, ale nie koncentruje się na technikach, tylko na rezultatach – uczy ludzi jak osiągać zamierzone efekty, a nie tylko jak stosować te czy inne techniki.
Co wynika z treningu NLP?
W świetle dzisiejszej wiedzy o mózgu powszechnie wiadomo, że nasz potencjał umysłowy jest tym większy, im więcej dróg komunikacji między poszczególnymi ośrodkami mózgu (odpowiedzialnymi za różne sfery naszej aktywności) używamy na co dzień. Wtedy bardziej konstruktywne stają się nasze nawyki myślowe, bardziej elastycznie korzystamy z wewnętrznych zasobów. Możliwe i łatwe staje się to, co wydawało się wcześniej trudne lub wręcz nieosiągalne. Metody i techniki NLP służą właśnie „przecieraniu” tych dróg komunikacji i „uaktywnianiu” wszystkich obszarów naszego mózgu, tak jak dobrze opracowany i oparty na harmonijnych ćwiczeniach trening fizyczny pozwala nam uaktywniać i wzmacniać wszystkie grupy naszych mięśni - zwiększając zakres tego, na co nas stać.
Innymi słowy – posługując się NLP pracujemy nad sprawnością i elastycznością naszego mózgu, dajemy mu narzędzia, które może wykorzystywać, aby coraz pełniej realizować swój potencjał.
Na czym polega NLP, jak działa?
Ludzkie myślenie, pamięć, twórczość i wszelkie procesy poznawcze są wynikiem programów realizowanych przez system nerwowy. Taka była podstawowa teza twórców NLP , którzy zapoczątkowali tę metodę w latach 70. ubiegłego wieku i współczesne, zaawansowane technologicznie badania na temat mózgu zdecydowanie ją potwierdzają.
Do tej tezy odnosi się trzyczęściowa nazwa „Neuro – Lingwistyczne – Programowanie”, wskazująca główne obszary, w których porusza się NLP.
„Neuro”– odnosi się do układu nerwowego i dotyczy sposobów, w jakie ludzki mózg gromadzi i przetwarza informacje. Wykorzystuje on do tego zmysły. Jedna z podstawowych tez NLP mówi, że każde doświadczenie, każda myśl ma swoją strukturę. Jest to struktura oparta na zmysłach - obrazach, dźwiękach, uczuciach. Przy czym mózg korzysta ze zmysłów nie tylko „zewnętrznie” – przyjmując informację z otoczenia, ale i „wewnętrznie” – odtwarzając wspomnienia lub tworząc wyobrażenia – one także składają się z określonej sekwencji obrazów, dźwięków i odczuć.
Ma to ogromnie konsekwencje dla dokonywania pożądanych zmian – rozpoznanie struktury zmysłowej ograniczających nas doświadczeń, przekonań, nawyków, pozwala z łatwością dokonywać zmian w naszych sposobach myślenia, a więc i w działaniach. Dlatego wiele podstawowych technik NLP opiera się na pracy ze wspomnieniami lub wyobrażeniami zmysłowymi.
„Lingwistyczne” – dotyczy języka. Język jest środkiem, za pomocą którego ludzie porządkują, interpretują i organizują informacje docierające do mózgu z otaczającego środowiska. W ujęciu NLP język jest z jednej strony wytworem systemu nerwowego, z drugiej wpływa na ten system i go stymuluje. Wartość słów to nie tylko informacja, którą niosą, to także efekty, które tworzą w naszej świadomości i nieświadomości - wpływając na nasze reakcje, postawy i przekonania.
Impulsem do odkrycia zasad NLP było właśnie zainteresowanie językiem jako narzędziem wywierania wpływu. Twórcy NLP ciekawi byli, w jaki sposób pracują niezwykle skuteczni w swej pracy terapeuci: Fritz Peals, Wirginia Satir, Milion Ericson. To właśnie analiza sposobów użycia języka, jakie stosowali w swojej pracy, była początkiem odkrywania i systematyzowania wiedzy z zakresu NLP.
NLP uczy, jak rozpoznawać te wzorce językowe, które nas ograniczają i te, które pozwalają naszemu umysłowi działać twórczo, sięgać do różnych dostępnych mu zasobów. Innymi słowy, NLP uczy, jak uzyskiwać dobre zmiany dzięki właściwemu użyciu słów – zarówno w dla siebie samego, jak i w komunikacji z innymi.
Programowanie – przez analogię do systemów informatycznych – dotyczy nawykowych „programów operacyjnych” naszego umysłu. Jeden z twórców NLP, Robert Dilts ujął to tak: „NLP opiera się na idei głoszącej, że procesy uczenia się, operowania pamięcią i twórczość są funkcją neurolingwistycznych programów, które działają mniej lub bardziej efektywnie jako sposoby osiągnięcia określonego celu. (…) Reagujemy na problemy i rozwijamy nowe idee zgodnie z programami umysłu, które wcześniej się w nas utrwaliły, przy czym nie wszystkie programy są sobie jakościowo równe. Jedne z nich są bardziej a inne mniej skuteczne.”
NLP wyjaśnia sposoby, z których korzystamy programując swoje myśli, emocje i zachowania, a także uczy, jak posługiwać się tymi sposobami, aby prowadziły nas do zamierzonego celu.
Jak uczyć się NLP
Szkolenia pozwalające rozwijać umiejętności NLP ułożone są w trzystopniowym cyklu:
- Praktyk NLP – podstawowe szkolenie NLP, uczące założeń tej metody i pratycznego stosowania jej głównych narzędzi.
- Mistrz Praktyk NLP – szkolenie uczące zaawansowanych technik NLP i stosowania NLP w pracy z innymi (coaching, szkolenia, terapia)
- Trener NLP – szkolenie uprawniające do prowadzenia kursów Praktyka i Mistrza NLP.
Każde z tych szkoleń kończy się uzyskaniem certyfikatu potwierdzającego nabyte umiejętności i uprawniającego do kontynuowania nauki na wyższych poziomach. Kursy NLP mają prawo prowadzić certyfikowani trenerzy.
Istnieje wiele szkół i stowarzyszeń NLP, określających standardy pracy zrzeszonych w nich trenerów. My uczymy się i współpracujemy z The Society of Neurolinguistic Programming. Jest to stowarzyszenie założone przez prekursorów NLP, prowadzone obecnie przez dr Christinę Hall, jedną z twórczyń tego kierunku. Dba ono o rzetelność i wysokie standardy profesjonalne i etyczne certyfikowanych przez siebie szkoleń NLP.